Alevilik ve Bektaşilik Araştırmaları Sitesi

1500’lü yılların acımasız siyasi ilişkileri çerçevesinde, dinin nasıl kullanıldığını Yavuz da dahil Osmanlı padişahlarının, -halife olan olmayan- hiç birinin Ehl-i Sünnet’e göre İslam’ın beş şartından biri olan “Hacca gitmek” şartını yerine getirmediklerini tarihten biliyoruz. Bizim anlı şanlı ilahiyatçılar ve tarihçiler söz buraya gelince, kılıktan kılığa, renkten renge girip neden hacca gidilmediğine bahaneler bulmak için kıvranır dururlar. Kardeşlerini, babalarını, vezirleri acımasızca öldürüyorlar, haremin hali ortada, ama nedeni şudur, diye boşuna çabalarlar! İslam doğruluğu emretmiyor mu? Bu nasıl dürüstlük, güzel ahlak! Bu nasıl din anlayışı, demek ki din bunlar için bir elbiseden, biçimden ibaret araçtır.

Emevi Kralı zalim Muaviye de Sıffin Savaşı’nda yenileceğini anlayınca nasıl Kur’an-ı Kerim’in sayfalarını mızraklara saplamamış mıydı? Neymiş Kur’an hakem olsunmuş? Bir insan hangi dinden, mezhepten, meşrepten, ırktan olursa olsun, yalancılığı, tarafgirliği normal bir şey gibi görüyor ve dününü, bugününü ve yarınını bunun üzerine bina ediyorsa vay o insanın haline! Vay bu insanların oluşturduğu topluluğun haline!

Bugün hala bu ülkede Yavuz’un Osmanlı’nın sonunu hazırlayan mezhepçi yönetim anlayışını görmek yerine, “keşke Yavuz Anadolu’da Kızılbaşların kökünü kazısaydı” diye TV ekranlarında konuşan insanlıktan ve bilimden nasipsiz zevat arzı endam edebilmektedir. Ben burada bu tarihçi bozuntularının isimlerini dahi vermek istemiyorum. Bu zavallılara sadece şunu soruyorum:

2013 yılının 26 Şubat gecesi Azerbaycan’ın ve Türk Dünyasının değerli tarihçilerinden olan ve tüm akademik hayatını Kızılbaşlar’ın ve onların önderi Şah İsmail Hatayi’nin tarihine adayan Prof. Dr. Oktay Efendiyev 87 yaşında Bakü’de vefat etmiştir.

Oktay Efendiyev 26 Mart 1926 yılında Bakü şehrinde doğdu. Babası Abdü’l-Kerim Bey coğrafya öğretmeni, annesi Kübra Hanım doktor olmuştur. O.Efendiyev 1950 yılında eski Sovyetler Birliği’nin en kaliteli yüksek eğitim okullarından olan Moskova Şarkiyat Enstitüsü’nü bitirmiş, bunun ardından bir yıl boyunca Azerbaycan Bilimler Akademisi’nin Dilçilik Enstitüsü’nde ilmi sekretar olarak çalışmıştır. 1951 yılında tekrar Moskova’ya gitmiş ve orada Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi’nin Şarkiyat Enstitüsü’ne doktora öğrencisi olarak faaliyete başlamıştır. 1955 yılında Moskova’da “XVI. yüzyılın başlarında Safevî Devleti’nin kurulması” mevzusunda doktora tezini savunmuştur. Daha sonra Bakü’ye dönmüş ve Azerbaycan Bilimler Akademisi Tarih Enstitüsü’nün Azerbaycan’ın Orta Çağlar Tarihi Bölümü’nde çalışmaya başlamıştır.  1969 yılında “Azerbaycan Safevîler Devleti XVI. asırda” isimli çalışmasına göre profesör adaylığını kazanmıştır. 1975 yılından vefatına kadar Azerbaycan’ın Orta Çağlar Tarihi Bölümü’ne başkanlık yapmıştır. 1993 yılında profesör kadrosuna atanmış, 2001 yılında ise Azerbaycan Milli Bilimler Akademisinin Muhabir Üyesi seçilmiştir. Sovyetler Birliği döneminde Bakü Devlet Üniversitesi Tarih Fakültesi’nin, 1992-1993 yıllarında Türkiye’nin Marmara Üniversitesi’nin, 1993-1998 yıllarında Bakü’deki Hazar Üniversitesi’nin öğretim üyesi olmuştur. 1994-2004 yılları arasında Hazar Üniversitesi’ndeki Kafkasya ve Merkezi Asya Araştırmaları Enstitüsü’ne başkanlık yapmıştır. 2006-2007 yıllarında Azerbaycan Cunhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’na bağlı Ali Attestasyon Komisyonu’nda (Azerbaycan’daki AAK Türkiye’deki YÖK gibi bir kuruluştur) Tarih Kurulu’nun başkanı görevinde bulunmuştur. Ayrıca, Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Tarih Enstitüsü Bilim Kurulu’nda, Hazar Üniversitesi Bilim Kurulu’nda ve Azerbaycan Millî Ansiklopedisi Redaksiyon Heyeti’nde üyelik yapmıştır. Akademik başarılarından dolayı Sovyetler Birliği’nin ve Azerbaycan Cumhuriyeti’nin resmi devlet teltifleriyle ödüllendirilmiştir.

İMC TV'de Devran Programı'nda Zorunlu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri ele alındı. Programa Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Yaman konuk oldu. Derslerin izlediği tarihsel sürecin yanısıra, derslerin içeriği ve  son olarak YGS Sınavında sorulan musahiplik sorusuyla da gündeme gelen tartışmalar ele alındı.

Devran 21.Bölüm: Zorunlu din dersi - YGS... kaynak imctv

Merkezi Bakü’de bulunan ATEV (Azerbaycan Türk Evi) tarafından 05-06 Nisan 2013 tarihleri arasında Uluslararası Şah Hatayi ve Sultan Selim Sempozyumu gerçekleştirildi. Sempozyuma ağırlıklı olarak Azerbaycan ve Türkiye’den konuyla ilgili önemli çalışmaları olan bilim adamları katıldılar. Bakü’de Excelsior Oteli Konferans Salonunda düzenlenen sempozyum, Azeri Türk Kadınlar Birliği Genel Başkanı Tenzile Rüstemhanlı’nın açılış konuşmasıyla başladı. Yine sempozyumda Azerbaycan siyasetinin önemli simalarından Sabir Rüstemhanlı ve AVF Başkanı Doğan Bermek de birer bildiri sundular. Ayrıca sempozyumun ikinci günü akşamında Hatayi deyişlerine yer verilen bir de konser düzenlendi.

Sempozyuma katılan bilim adamları arasında editörümüz Doç. Dr. Ali Yaman’ın yanısıra, Prof. Dr. Ahmet Taşğın, Prof. Dr. Yakup Mahmudov, Prof. Dr. Fazıl Şahin, Prof. Dr. Remzi Kılıç, Prof. Dr. Saffet Sarıkaya, Prof. Dr. Ahmet Taşğın, Doç. Dr. Saadet Şıhıyeva, Yrd. Doç. Dr. Namık Musalı, Doç. Dr. Dilaver Azimli gibi Türkiye, Azerbaycan Elmler Akademiyası ve üniversitelerinden kırk kadar bilim insanı yer almaktadır.

Sempozyumda Şah Hatayi ve Sultan Selim’in tarihsel şahsiyetlerinin yanısıra 2014 yılında 500. Yılı olacak Çaldıran Savaşı da ayrıntılı olarak ele alınan konulardandı. Sempozyum düzenleme komitesi tarafından, sempozyum bildirileri kitabının en kısa zamanda yayınlanarak, sunulan önemli bildirilerin kamuoyuna da ulaştırılacağı açıklandı. ATEV yöneticileri ve Azeri Türk Kadınlar Birliği Genel Başkanı Tenzile Rüstemhanlı’nın öncülüğünde gerçekleştirilen bu sempozyum ayrıca önemli bir ilk olma özelliğini de taşımaktadır. Bir kutuplaşma konusu olarak görülen iki önemli tarihsel şahsiyet, bilimsel bildirilerle ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır.